Preventie van lage rugpijn; waaraan moet een trainingsprogramma volgens patiënten voldoen?

Wat vinden patiënten belangrijk bij een trainingsprogramma om lage rugpijn in de toekomst te voorkomen? Aan welke aspecten moet een programma voldoen? En waar moet je als therapeut rekening mee houden? Die vragen stelden Australische wetenschappers aan 26 patiënten met lage rugklachten.

- Pain 2022, Ayre et al.
- Nick Muhren MSc, Sanneke Don PhD
-> Lees in PDF

Een burn-out in de fysiotherapie? Deze risicofactoren spelen een rol

Ook als fysiotherapeut loop je risico op een burn-out. Welke factoren dragen bij aan het ontstaan van burn-outklachten? In hoeverre ligt dat aan de persoon zelf? En welke rol speelt de organisatie van het werk? Amerikaanse onderzoekers zetten de risicofactoren op een rijtje.

- Physiotherapy 2022, Burri et al.
- Nick Muhren MSc, Annemarieke Fleming MA Post MSc
-> Lees in PDF

E-learning 'Een psychosociale benadering van whiplash-gerelateerde klachten'

In deze NPi-service E-learning leer je welke rol de fysiotherapeut speelt binnen een multidisciplinair behandeltraject bij patiënten met whiplash-gerelateerde klachten.
- 2 accreditatiepunten
- 25 euro of gratis* voor KNGF-leden en Keurmerktherapeuten
-> Bestel direct

Podcast: 'Een pleidooi voor graded exercise therapy bij chronische vermoeidheid'

In de voorpublicatie van de nieuwe richtlijn voor chronisch vermoeide patiënten schrapt de National Institute for Health and Care Excellence (NICE) het advies voor 'graded exercise therapy'. Twee vooraanstaande Britse artsen laten dat niet over hun kant gaan en weerleggen de argumenten. In deze podcast hoor je waarom zij pleiten voor bewegingstherapie bij het chronisch vermoeidheidssyndroom.
-> Log in en luister

Literatuurlijst 2022-8

Relevante studies, baanbrekende onderzoeken en nieuwe inzichten.

-> Bekijk in PDF

Open access

Occupational therapy lifestyle intervention added to multidisciplinary treatment for adults living with chronic pain: a feasibility study
-> BMJ Open

Uit het archief

-> Training bij chronische pijn is geen one size fits all
-> Vergroot de factor pijn de kans op eenzaamheid of vice versa?
-> Of zoek in het archief met 250+ referaten

Cursus ‘Lichaamsbewustwording en stressmanagement’ door prof. dr. Erik Peper uit de USA

Tijdens de cursus ‘Lichaamsbewustwording en stressmanagement’ worden diverse lichaamsbewustwordings- en stressmanagementtechnieken gedemonstreerd en geoefend ter verbetering van de zelfregulatie van mensen bij wie spanning en gedragsfactoren het fysiologische herstelproces in de weg staan. Deze cursus wordt (in het Nederlands) verzorgd door prof. Erik Peper, experimenteel psycholoog en professor aan de San Francisco State University. Erik Peper is een internationale autoriteit op het gebied van stressmanagement en toegepaste psychofysiologie. Zijn speciale interesse gaat uit naar het zelfregulerend en zelfhelend vermogen van mensen.

Slaap en herstel van belang voor laag belastbare patiënten tot aan topsporters

Slaap staat in de belangstelling. Of het nu om laag belastbare patiënten of topsporters gaat, bij iedereen die z’n conditie wil opbouwen zal aandacht moeten zijn voor herstel. Toch is voor veel mensen functioneren met een slaaptekort nog de norm. Om duurzaam prestaties te kunnen blijven leveren is het verbeteren van slaap en herstel essentieel. Ook binnen de paramedische praktijk verdient dit onderwerp daarom meer aandacht. In deze cursus worden de theoretische achtergronden over slaap en herstel belicht en krijg je praktische handvatten hoe je slaap en herstel in de dagelijkse praktijk kunt bevorderen bij je cliënten.

Stressgerelateerde klachten: a state of the art

In deze cursus is het centrale thema de state of the art wat betreft de invloed van stress op het ontstaan en instandhouden van gezondheidsproblemen die een indicatie vormen voor fysiotherapie of oefentherapie. Hiertoe worden de laatste inzichten uit kennisdomeinen als de stressfysiologie, psychofysiologie en psychologie gepresenteerd. Ook de diagnostische en therapeutische mogelijkheden die fysiotherapeuten en oefentherapeuten hebben voor een adequate hulpverlening aan cliënten met stressgerelateerde klachten worden belicht.

Praktische training over de gedragsgeoriënteerde aanpak bij chronische pijn en vermoeidheid

Binnen de fysiotherapie, oefentherapie en ergotherapie blijkt er een grote behoefte te bestaan aan een praktische cursus over de aanpak van cliënten met medisch onvoldoende verklaarde chronische pijn en vermoeidheid. Het NPi komt met de tweedaagse cursus ‘De gedragsgeoriënteerde aanpak bij chronische pijn en vermoeidheid. Een praktische training’ tegemoet aan de behoefte uit het werkveld. Hierin worden de vaardigheden die de behandelaar dient te beheersen in de begeleiding van deze complexe cliëntengroep actief getraind.

Opleiding ‘Procesmatige adem- en ontspanningstherapie’. Beoordeeld met een 8,6!

Door de opleiding ‘Procesmatige adem- en ontspanningstherapie’ te volgen, kun je als (psychosomatisch) fysiotherapeut/oefentherapeut binnen je praktijk meer patiënten beter van dienst zijn, aangezien spanning bij veel gezondheidsproblemen een oorzakelijke dan wel instandhoudende factor is. In deze opleiding leer je hoe je bij je patiënten kunt onderzoeken in hoeverre overmatige spanning samenhangt met hun klachten betreffende het bewegend functioneren. Tevens leer je hoe je hen vanuit een procesmatige benadering kunt helpen om de overmatige spanning te reduceren met behulp van adem- en ontspanningsinstructies.

Nogal neurotisch de laatste tijd? Dat zou zomaar door een hoge bloeddruk kunnen komen

Een hoge bloeddruk is niet alleen bijzonder slecht voor hart en vaten, je karakter wordt er mogelijk ook niet prettiger op.

Psychotherapie ook effectief bij mensen met autisme

Cognitieve gedragstherapie blijkt effectief voor de behandeling van depressieve klachten bij volwassenen met autismespectrumstoornissen (ASS). Mensen met autisme kampen vaak met angst- of stemmingsklachten. Zij hebben echter veelal moeite met het vinden van goede psychotherapie, waar cognitieve gedragstherapie een vorm van is. Vanwege ontbrekende kennis over de effectiviteit bij ASS, zijn therapeuten soms terughoudend om psychotherapie bij mensen met ASS te starten. Die terughoudendheid is niet nodig, blijkt uit de studie van psychiater in opleiding Rob Wichers van Amsterdam UMC.

Jeugd bezwijkt onder problemen: Eerste Hulp voor Jongeren moet uitkomst bieden

Eén op de zes jongeren heeft last van stress, depressies of zelfmoordgedachten maar ze hebben vaak geen idee waar ze moeten aankloppen voor hulp. Daarom pleit D66 voor een Eerste Hulp voor Jongeren: één centraal punt waar alle jongeren terechtkunnen voor allerlei problemen. "Elke dag dat een jongere wacht op hulp is een verloren dag."

‘Na een crisis moeten patiënten hun psychofarmaca afbouwen naar een minimale dosis’

Het afbouwen van medicijnen is in de psychiatrie niet vanzelfsprekend. Artsen en patiënten zijn vaak bang voor een terugval.

Stoppen met antidepressiva? Bouw geleidelijk en begeleid af

Dat is de kernboodschap van patiënteninformatie die de Depressievereniging op haar nieuwe website publiceert (depressievereniging.nl/themas/depressie-en-medicatieafbouw/). Zij ontwikkelde de informatie in samenwerking met psychiaters, apothekers, patiënten en het platform voor psychische gezondheid Mind. Het ‘multidisciplinair document afbouwen SSRI’s en SNRI’s’ (2018) en de vervolgstudie over het afbouwen van andere antidepressiva (2022) vormen de basis voor deze patiënteninformatie. Hiermee is de inhoud van een louter op de beroepsgroep gerichte leidraad voor de afbouw van antidepressiva nu ook beschikbaar gekomen voor mensen die antidepressiva gebruiken.

Psychedelicum werkzaam bij behandelingsresistente depressie

Patiënten met behandelingsresistente depressie hebben mogelijk baat bij psilocybine. Onderzoek van Guy Goodwin e.a. gepubliceerd in NEJM wijst dat uit.

Hoe flexibiliteit en mindfulness bescherming kunnen bieden tegen fysieke pijn en langzaam herstel

Acute pijn is een belangrijk beschermingsmechanisme in ons lichaam. Het is een signaal dat ons waarschuwt voor (potentiële) schade of ziekte. Wanneer acute pijn echter over gaat in chronische pijn, vervalt deze handige functie en heeft de pijn eigenlijk alleen maar nadelige effecten. Dagelijks kampen meer dan 2 miljoen mensen in Nederland met chronische pijn. Valt hier iets aan te doen? Dat onderzocht promovendus Astrid Meesters aan de Universiteit Maastricht. Zij promoveerde op 28 september met haar onderzoek naar flexibiliteit en mindfulness als weerbaarheidsfactoren voor pijn en herstel.

Een halt toeroepen op verspreiding van vermijding omtrent pijn-gerelateerde bewegingen

Pijn is niet fijn en geeft een signaal dat er mogelijk schade aan het lichaam is. Logisch dan ook dat mensen met acute pijn, pijnlijke bewegingen vermijden. Ook bewegingen die lijken op pijnlijke bewegingen, worden meestal vermeden. Het is echter problematisch op het moment dat mensen ook bewegingen die totaal niet gerelateerd zijn aan pijn, vermijden. Dit kan het dagelijks leven ernstig beïnvloeden en zelfs bijdragen aan de ontwikkeling en in stand houding van chronische pijn. Kristof Vandael onderzocht daarom in zijn promotieonderzoek hoe deze generalisatie van pijn-gerelateerde vermijding kan worden afgeremd in het lab om therapie voor chronische pijn te helpen optimaliseren of zelfs de ontwikkeling tot chronische pijn voorkomen. Op 7 november 2022 promoveerde hij aan de Universiteit Maastricht.

Mindfulnesstraining vermindert stress en angst bij topsporters

Mentale gezondheidsproblemen, zoals angstaanvallen, stress en depressieve gevoelens, komen regelmatig voor bij topsporters. Mindfulnesstraining kan deze problemen verminderen. Dat is ook zo bij topsporters, blijkt nu voor het eerst uit een recente overzichtsstudie van een groep Engelse onderzoekers.

Oratie Tom Smeets: de relatie tussen stress en psychische gezondheid

Vechten, vluchten of bevriezen? Evolutionair gezien zijn de chemische en fysiologische processen die gepaard gaan met stress voordelig geweest voor het overleven van onze soort. En ook vandaag heeft stress nog voordelen. Overmatige stress leidt echter ook tot problemen. Van stemmings- en angststoornissen tot ongezonde gewoonten en verslaving. In zijn oratie op 4 november gaat hoogleraar klinische psychologie Tom Smeets in op de rol van stress bij het ontstaan en de instandhouding van psychische klachten en de mogelijkheden die digitale psychische gezondheidszorg en zelfzorgtechnologie bieden om klachten voor te zijn of terugval te voorkomen.

Bijna twee op de drie werknemers in Nederland heeft last van werkstress, geestelijke gezondheid en welzijn wordt steeds belangrijker

Bijna twee op de drie werknemers in Nederland ervaren stress op het werk, dit blijkt uit de achtste editie van het Cigna 360 Global Well-Being rapport, een onderzoek dat de gezondheid en het welzijn van mensen over de hele wereld in kaart brengt. Hoewel dit aantal in Nederland iets lager ligt dan het Europese gemiddelde (77%), is de uitkomst van het rapport zorgelijk. Over het hele Europese continent nemen stressniveaus van werknemers, die in 2021 licht daalden, nu toe.

Depressies bij ouderen vaak gemist

Depressieve ouderen belanden met doorligplekken, ondervoeding of pijn op de borst in het ziekenhuis, omdat psychiatrische problemen niet worden herkend. “Depressies zien er bij ouderen anders uit. Het uit zich bijvoorbeeld vaker in lichamelijke klachten of slaapproblemen”, zegt afdelingsvoorzitter Didi Rhebergen, zelf ouderenpsychiater in Hilversum, tegen het AD.

Kan mindfulness en positief fantaseren terugval depressie voorkomen?

Het UMCG start met het online onderzoek MINDCOG. Dit onderzoek gaat het effect na van therapeutische technieken als mindfulness en positief fantaseren op negatieve gedachten. Deze gedachten spelen een belangrijke rol bij terugval van depressie.

Foto ter illustratie. Zo voorkom je een herfstdip: 'Bewegen is heel belangrijk'

Elke week stellen we een gezondheidsvraag aan een medisch deskundige. Deze week: ik voel me somber. Heb ik een dip? Of ben ik depressief? Onderzoeker en psycholoog Joost Gülpen: "Er zijn verschillende dingen die je zelf kunt doen om beter in je vel te zitten."

Foto ter illustratie. Waarom het goed is elkaar wat vaker een knuffel te geven

Even iemand een knuffel geven, kan positieve effecten hebben op zowel je lichaam als je geest. Maar wat gebeurt er verder in je lichaam als je iemand in je armen sluit?

Hersenlink ontdekt tussen stress en angst: wat maakt dat je verstijft, vlucht of juist vecht bij gevaar?

We kennen allemaal wel het gevoel verlamd te zijn door acute dreiging of gevaar. Maar behalve verstijven kun je ook vechten of vluchten. Een neuraal circuit dat twee hersengebieden verbindt, bepaalt hoe je reageert op een extreem stressvolle situatie.

‘Geef selecte groep depressiepatiënten langdurig ketamine’

Onderhoudsbehandelingen met ketamine hebben potentie voor patiënten met een depressie. Dat blijkt uit een systematische review van Sanne Smith-Apeldoorn en collega’s van het UMC Groningen in The Lancet Psychiatry.

Onderzoek bevestigt: van lachen word je écht een beetje gelukkiger

Lachen is niet alleen gezond, je wordt er ook nog eens gelukkiger van. Dat blijkt een onderzoek van de universiteit van Stanford, gepubliceerd in het vakblad ‘Nature Human Behaviour’. Centraal bij het onderzoek stond de ‘facial feedback hypothesis’ . Die stelt dat hoe je je voelt, beïnvloed wordt door je gelaatsuitdrukking.

Een strenge opvoeding vergroot kans op depressie: zelfs in DNA terug te zien

Kinderen, die een heel strenge, hardvochtige opvoeding hebben gehad, lopen meer risico op een depressie. Het verandert de manier waarop hun lichaam het DNA ‘leest’.

Zee van voordelen? Minder longklachten, huidproblemen en stress aan de kust

Veel mensen hebben of kennen zo'n verhaal: iemand had gezondheidsklachten, ging naar zee en de klachten waren afgenomen of zelfs weg. Of het nu een huidziekte is, een longziekte of stress: de zee lijkt een mysterieuze, helende werking te hebben op mensen, en vaak is alleen in de buurt zijn van de zee al genoeg. Hoe komt dat?

KvK: Forse ZZP-groei in geestelijke gezondheidszorg

Het aantal ondernemers in de geestelijke gezondheidszorg is de afgelopen vijf jaar flink toegenomen. In 2017 stonden bijna 13.000 ondernemers in de geestelijke gezondheidszorg ingeschreven bij KVK. Dit jaar zijn het er bijna 17.400. Een toename van 35%. Stans Damen, woordvoerder van de netwerkvereniging De Nederlandse ggz ziet vooral het aantal zzp’ers in de geestelijke gezondheidszorg toenemen. Damen vermoedt dat meer vrijheid, een betere beloning en het makkelijker kunnen managen van werkdruk de voornaamste redenen zijn.

Steun van lotgenoten (‘peer support’) helpt bij herstel van psychische problemen

Mensen met psychische problemen, zoals depressie, angst en psychose, kunnen profiteren van elkaars steun. Hoewel lotgenotencontact al langer als waardevol wordt gezien in de zorg, bleef wetenschappelijke bewijs hiervoor tot nu toe uit. Onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam, de Depressie Vereniging en het Nijmeegse Expertisecentrum Depressie, onderdeel van GGz-instelling Pro Persona, bevestigt dat lotgenotencontact (in het Engels: peer support) kan helpen in de weg naar herstel. Tijdens dit herstelpad is niet alleen de afname van klachten van belang, maar staat het leren omgaan met de aandoening op de voorgrond.

Lange werkweken vergroten kans op depressie fors: toch maar minder uurtjes klokken?

Je kunt nog zo gelukkig zijn met je werk, te veel is nooit goed. Je zou er zelfs depressief van worden. Hoe meer uren je werkt in een stressvolle baan, hoe groter de kans op een depressie, concluderen Amerikaanse onderzoekers.